Εισήγηση στην Τρίτη συνάντηση των Φίλων –Σοφίας, από τον Δημήτρη Βίκτωρ

Στην προηγούμενη συνάντηση είχαμε σαν θέμα,

«Η φιλοσοφία ως σύμβουλος αντιμετώπισης προβλημάτων»

Μένουμε στη λέξη αντιμετώπιση.

Ο Πολυνίκης μεταξύ άλλων, έφερε σαν παράδειγμα δυο ανθρώπους που έχουν χάσει και οι  δυο το πόδι τους.

Τι θέση έχει η φιλοσοφία εδώ;

Η φιλοσοφία, βέβαια, δεν μπορεί να αποκαταστήσει αυτή την απώλεια, αλλά μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπισης της.

Ο ένας από τους δύο μένει κλεισμένος μέσα από τη θλίψη του και μαραζώνει, ενώ ο άλλος βγαίνει έξω στον κόσμο και συνεχίζει τη ζωή του και τρέχει ίσως και σε Ολυμπιακούς αγώνες. Έχει συμβεί.

Κι όμως αυτοί οι δύο έχουν το ίδιο πρόβλημα, αλλά η αντιμετώπιση διαφέρει.

Και αν το παράδειγμα είναι κυνικό, ας σκεφτούμε ότι κάθε μέρα ζούμε με τέτοια διλήμματα. 

Για κάθε είδους απώλεια. Απώλεια εργασίας, απώλεια χρημάτων, απώλεια συντρόφου. Κάθε απώλεια λειτουργεί στον κάθε έναν διαφορετικά.

Εδώ ακριβώς έχει τη θέση της η Φιλοσοφία.

Η φιλοσοφία μιλάει στο μυαλό.

Σε βοηθάει να αντιμετωπίσεις το πνευματικό νόσημα που προκύπτει από το δυσάρεστο γεγονός.

Βοηθάει δηλαδή να θεραπευθεί το πάθος, η πλεονάζουσα ορμή.

Σε βοηθάει να σκεφτείς με αυτά που ορίζει το λογικό.

Η φιλοσοφία κτυπάει το πάθος στη ρίζα του, προσπαθώντας να ξεπεράσει το πνευματικό νόσημα.

Προσέξτε... Προσπαθώντας να ξεπεράσει το πνευματικό νόσημα και να δεις εσύ τη ζωή με έναν διαφορετικό τρόπο.

Με αισιοδοξία μετά από κάθε απώλεια.

Ο Φόβος και η λύπη για παράδειγμα, είναι δυό πάθη μέσα σε πολλά άλλα πάθη. Όχι βέβαια σε μικρές ποσότητες, που μπορεί να παίζουν και θετικό ρόλο στο άτομο.

Ο φόβος και η λύπη όμως, σε υπερβολικές ποσότητες, είναι δυο πνευματικά νοσήματα.

Και η δύναμη της φιλοσοφίας καλείται να τα αντιμετωπίσει και βέβαια καταφέρνει εν πολλοίς να τα θεραπεύσει και στη θέση τους να θέσει μερτικό θάρρους και ανακούφισης, αντίστοιχα.

Και μην ξεχνάμε πως φιλοσοφία δεν είναι μόνο, να πηγαίνει κανείς σε κάποια αίθουσα και να ακούει ένα σεμινάριο, που μπορεί και να το ξεχάσει ενδεχομένως, αλλά να σκέφτεται συνεχώς, με τρόπο όσο το δυνατόν γαλήνιο κατά τη διάρκεια κάθε δραστηριότητας ... Να επαναλαμβάνει μέσα στο μυαλό του αυτά που έκρινε ότι τον ανακουφίζουν, ώστε να αντιμετωπίζει το θέμα διαφορετικά.

Και οι σκέψεις του αυτές  θα πρέπει να βγαίνουν στο φως και να τις μοιράζεται. Τότε έχει ελπίδα και να τις εφαρμόσει. Γιατί όταν μοιράζεται αυτά που τον ανακουφίζουν, πολλαπλασιάζονται και γίνονται και τρόπος ζωής.

Είναι ένα ταξίδι αυτό. Συνέχεια ταξιδεύουμε όλοι μας. Ασταμάτητα.

Δηλαδή, δεν χωράει το ότι έχω σκοτούρες και δεν προλαβαίνω να φιλοσοφήσω ή έχω πολύ δουλειά για να σκεφτώ αυτή την πολυτέλεια.

Γιατί δεν είναι πολυτέλεια.

Η φιλοσοφία είναι η απόλυτη συντροφιά μας στην μεγάλη μοναξιά μας.

Είναι φως, απέναντι στο σκοτάδι .

Η Φιλοσοφία έχει κληθεί ως σύμβουλος για τη δυστυχισμένη οικουμένη, υπόσχεται να βοηθά τους ναυαγούς, τον αιχμάλωτο, τον φτωχό, τον ασθενή, και όλους όσους έχουν πάνω από το κεφάλι τους κρεμασμένο ένα τσεκούρι.

Αυτός ο φίλος απέναντί σου που αστειεύεται και παίζεις μαζί του φοβάται.

Φοβάται και το κρύβει. Όπως κρύβουμε όλοι τόσα και τόσα...

Η φιλοσοφία θα βγάλει τη θηλειά από το λαιμό του.

Όλοι με κάποιο τρόπο ικετεύουμε την φιλοσοφία να μας απλώσει το χέρι και ας μην το καταλαβαίνουμε.

Σου λέει γιαγιά σου για παράδειγμα κάποια στιγμή, μέσα σε πολλά συμπαθητικά, κάτι ουσιαστικό και εσύ το θαυμάζεις αυτό το κάτι και νοιώθεις απαλλαγμένος από την μεγάλη ταραχή που είχες πριν το ακούσεις.

Σου είπε μάλλον,  για το τι είναι απαραίτητο και περιττό η γιαγιά, ή σου έδωσε κουράγιο λέγοντας κάτι αισιόδοξο όταν της αφηγήθηκες την αποτυχία σου.

Ναι! Η γιαγιά φιλοσόφησε ή μετέφερε την φιλοσοφία κάποιας άλλης γιαγιάς.

Κι αν πάμε πίσω, θα φτάσουμε σε κάποια πρόσωπα που της το είπαν πολύ παλιά μέσα στην ιστορία και την ανακούφισαν.

Το είδε μπροστά της να συμβαίνει και σίγουρη ότι ισχύει, το προσφέρει ως ανεκτίμητη προσφορά και δώρο!

Γι’ αυτό άλλωστε και το κράτησε πολύτιμο μέσα της. Επειδή την ανακούφισε.

Αυτό που ειπώθηκε για πρώτη φορά, τότε που ειπώθηκαν όλα.

Και πιθανόν αυτό το κάτι να ήταν το «Ουδέν κακόν αμοιγές καλού». Αυτό μάλλον είπε η γιαγιά, με δικά της λόγια: «Κάθε εμπόδιο για καλό παιδί μου».

Αυτή είναι η φιλοσοφία.

Αυτό το κάτι σε άγγιξε τόσο πολύ που έχεις την επιθυμία να το πεις και εσύ, να το μοιραστείς. Γι’ αυτό είμαστε σήμερα εδώ.

Η φιλοσοφία ταξιδεύει.

Είναι Θεά που ταξιδεύει και για εμάς που ζούμε σε αυτή την ιδιαίτερη χώρα, πήρε ταυτότητα κάπου δυόμισι χιλιάδες χρόνια πριν.

Το να μας κάνει υπερήφανους αυτό, είναι να την σεβόμαστε και να της απλώνουμε το χέρι, όπως ακριβώς κάνει και εκείνη.

Είναι μια Θεά που κινείται και προσφέρει χωρίς να ζητά.

Μια Θεά που σου κινεί τη λογική για να απορρίψεις το περιττό πάθος.

Εδώ θα σας απαγγείλω ένα ποιήμά μου, που έχει να κάνει με την αντοχή και τη θέση μας στον πλανήτη, στην προσπάθειά μας να τιμήσουμε τη ζωή.

Θα Ζήσουμε

Πριν φύγουμε θα ζήσουμε, θα υπάρξουμε και θα χαρούμε.

Θα κλέψουμε κομμάτια τέχνης κι’ ότι από έρωτα μας έχει οριστεί.

Θ’ αφήσουμε χαράγματα σε τοίχους και σε μνημεία υπογραφές,

με στίχους θα εκφράσουμε τον πόνο και τη χαρά σε ζωγραφιές.

Θα συντροφέψουμε τους φίλους, αγαπημένους συγγενείς,

θα δώσουμε τέλους παραστάσεις με λόγια ύστερα τιμής.

Θ’ αφήσουμε μαγιά για μέλλον με σεβασμό στο παρελθόν

και το παρόν θα μας καλεί με τη συνείδηση μαζί.

Θα ταξιδέψουμε σ’ άλλους κόσμους, φοιτώντας στ’ άπειρα κενά

θα ξεπεράσουμε τους φόβους σαν τους κομήτες θρασερά.

Θα λειτουργήσουν οι κλεψύδρες και θα στερέψουν οι παλμοί,

άλλοι για εμάς θα τραγουδήσουν γι’ αυτά που έχουνε γραφτεί.

Κάποιοι από εμάς θα ξαναζήσουν, λέγοντας, γράφοντας ιδανικά

με τρόπο που θα ξεχωρίσουν απ’ άλλα όντα, ταπεινά.

Τέχνη θα κάνουν τους σφυγμούς να γιάνουν τους πολιτισμούς,

τιμή σε κάθε δημιουργία πού ’χει σκοπό παγκόσμια ευτυχία.

Καθώς κινείται ο πλανήτης, για όσο γυρίζει διαρκώς,

αυτοί θ’ αφήνουνε το στίγμα, θα γράφουνε την ιστορία

τη μόνη, τη μοναδική, που μόνο το μυαλό μπορεί...

... Αυτή, που άρχισε για εμάς και θα τελειώσει με εμάς!...

Δημήτρης Βίκτωρ